Viêm khớp dạng thấp (RA): Cẩn trọng các biến chứng nguy hiểm

Viêm khớp dạng thấp (RA) là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến, có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm. Tìm hiểu cách điều trị và ngăn ngừa biến chứng của bệnh.

Viêm khớp dạng thấp (RA) là gì?

Viêm khớp dạng thấp (RA – Rheumatoid Arthritis) là một bệnh lý mạn tính do rối loạn tự miễn. Bệnh này gây ra tình trạng viêm sưng, đau nhức khớp, hạn chế sự vận động các khớp. Bệnh thường xảy ra gây tổn thương tại các khớp như: khớp lưng, đầu gối, bàn tay cổ tay… Không những làm tổn thương khớp, nó còn có thể tiến triển gây hại đến các cơ quan khác như: phổi, tim mạch và máu…

Bệnh này không giống như tổn thương hao mòn do viêm xương khớp, mà nó làm ảnh hưởng đến niêm mạc khớp, gây sưng đau. Từ đó, có thể dẫn đến tình trạng xói mòn xương và gây biến dạng khớp.

Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp dạng thấp

Đây là một bệnh lý xảy ra khi hệ thống miễn dịch thay vì bảo vệ lại quay sang tấn công màng hoạt dịch

Bệnh chủ yếu tấn công vào các khớp tại vị trí màng hoạt dịch, gây viêm, đau và sưng tấy. Màng hoạt dịch bị viêm trở nên dày hơn, khiến các khớp trở nên kém linh hoạt, vận động khó khăn. Tình trạng này thường gây đau kéo dài hoặc mãn tính, gây mất thăng bằng và biến dạng khớp.

Các nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh RA bao gồm:

• Tuổi tác: Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường khởi phát ở tuổi trung niên.
• Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới.
• Di truyền: Nếu trong gia đình có người bị viêm khớp dạng thấp, thì khả năng mắc bệnh cao hơn.
• Hút thuốc: Người hút thuốc trong thời gian dài có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp cao hơn và nặng hơn so với người không hút thuốc.
• Bệnh lý: Thừa cân, béo phì, viêm nha chu có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Triệu chứng do bệnh viêm khớp dạng thấp gây ra

Ở giai đoạn đầu, những người bị viêm khớp dạng thấp có thể không có biểu hiện hoặc không cảm thấy đau và nhức khi hoạt động.

Khi bệnh đã có các triệu chứng đặc trưng, dễ nhận biết như:

• Có cảm giác nóng quang khớp, gây sưng đau, khó khăn khi vận động.
• Gây cứng khớp vào buổi sáng hoặc khi nghỉ ngơi.
• Người bị mệt mỏi, biếng ăn, sốt nhẹ.

Bệnh thường xuất hiện thành các đợt bùng phát trong năm, có thể kéo dài nhiều ngày hoặc nhiều tháng.

Các biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp không chỉ gây sưng đau và viêm tại khớp, mà còn có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm. Nó làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, làm giảm sức khỏe và tuổi thọ của người bệnh.

• Loãng xương: Viêm khớp dạng thấp và các thuốc điều trị bệnh này có thể gây yếu xương, loãng xương và tăng tỷ lệ gãy xương.
• Các nốt thấp khớp: Những mô cứng xung quanh các khu vực khớp chịu áp lực, chẳng hạn như khuỷu tay. Các nốt này có thể hình thành ở bất cứ đâu trong cơ thể, bao gồm cả tim và phổi.
• Khô mắt và miệng: Có thể mắc hội chứng Sjogren – một chứng rối loạn làm giảm độ ẩm trong mắt và miệng.
• Nhiễm trùng: Việc sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Hội chứng ống cổ tay: Viêm khớp ở cổ tay thường gây chèn ép dây thần kinh và gây hội chứng ống cổ tay.
• Các bệnh về tim mạch: Bệnh có thể làm tăng nguy cơ xơ cứng và tắc nghẽn động mạch, cũng như viêm túi bao quanh tim.
• Bệnh phổi: Viêm phổi và sẹo mô phổi là các biến chứng xảy ra ở người thấp khớp mãn tính.
• Ung thư hạch: Làm tăng nguy cơ ung thư hạch – một nhóm bệnh ung thư máu phát triển trong hệ thống bạch huyết.

Phương pháp điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp (RA)

Viêm khớp dạng thấp không thể chữa khỏi hoàn toàn, các phương pháp điều trị nhằm kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng của bệnh.

Điều trị bằng thuốc

Các thuốc thường được chỉ định để giảm đau và làm chậm tiến triển thấp khớp bao gồm:

• Thuốc giảm đau, kháng viêm.
• Thuốc Corticosteroid có thể giúp giảm viêm, giảm đau và làm chậm các tổn thương khớp.
• Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARD) giúp làm chậm hoặc thay đổi sự tiến triển của bệnh.
• Thuốc điều chỉnh phản ứng sinh học, cũng là DMARD, nhắm vào miễn dịch và làm gián đoạn tín hiệu, giúp giảm hoặc ngừng viêm.
• Các chất ức chế Janus kinase (JAK), cũng là DMARD, gửi thông điệp đến các tế bào cụ thể để ngăn chặn tình trạng viêm từ bên trong tế bào.

Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu thường được áp dụng trong các bệnh lý xương khớp, có hiệu quả cao trong việc giảm đau mỏi, tăng cường lưu thông và cải thiện chức năng vận động của các khớp.

Phẫu thuật

Phẫu thuật thường được chỉ định trong trường hợp tổn thương nghiêm trọng, khi việc dùng thuốc không giúp kiểm soát các cơn đau.

Phẫu thuật có thể gồm: cắt bỏ khớp, sửa chữa gân, thay khớp toàn bộ…

Cách chăm sóc và kiểm soát bệnh viêm khớp dạng thấp

Thay đổi chế độ ăn uống

Viêm khớp dạng thấp nên ăn gì? Kiểm soát chế độ ăn uống là một trong các biện pháp giúp làm chậm tiến triển và giảm các triệu chứng thấp khớp. Các thực phẩm nên ăn gồm:

• Rau xanh: Cung cấp chất xơ và Sulforaphane tự nhiên, có tác dụng làm chậm quá trình tổn thương xương khớp, ngăn chặn phản ứng viêm.
• Cá và dầu cá: Các acid béo (Omega-3, EPA và DHA) có trong cá và các loại dầu cá giúp ức chế quá trình oxy hóa và viêm nhiễm. Đồng thời cải thiện chức năng miễn dịch trong cơ thể.
• Tỏi: Có chứa các thành phần có tác dụng kháng viêm, ức chế phản ứng cytokine và tăng cường hệ thống miễn dịch.
• Dầu ô liu: Chứa hàm lượng lớn các hoạt chất sinh học như Polyphenols, Oleocanthal, Oleuropein, Hydroxytyrosol, Lignans có tác dụng giảm viêm, sưng các khớp xương.

Bên cạnh đó, người bị viêm khớp dạng thấp cũng đươc khuyến cáo là hạn chế ăn các thực phẩm quá nhiều chất béo và đạm, nội tạng động vật, hạn chế ăn muối bỏ rượu bia, các chất kích thích.

Thay đổi thói quen sinh hoạt

Thay đổi thói quen sinh hoạt đóng vai trò quan trọng đối với việc giảm tiến triển cũng như biến chứng của hầu hết các bệnh lý liên quan đến chức năng vận động.

Kiểm soát sự căng thăng, tập luyện thể thao, hạn chế thức khuya và thực hiện đều đặn các bài tập phục hồi chức năng là cần thiết để duy trì chất lượng cuộc sống cũng như hạn chế nguy cơ bệnh tiến triển.

Viêm khớp dạng thấp là một căn bệnh nguy hiểm, không thể chữa khỏi hoàn toàn và cần điều trị càng sớm càng tốt để hạn chế các tổn thương và biến dạng cơ thể tiến triển nghiêm trọng hơn. Nếu nhận thấy cơ thể có vấn đề về xương khớp thì nên nhanh chóng thăm khám bác sĩ nhé.