Mối quan hệ giữa axit uric và bệnh gout

Bạn có từng thức dậy giữa đêm vì cơn đau buốt ở ngón chân? Khớp sưng đỏ, nóng ran như có lửa đốt? Nếu câu trả lời là có, rất có thể bạn đang bị gout – một căn bệnh “âm thầm” nhưng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Và thủ phạm chính là axit uric, một cái tên nghe có vẻ xa lạ nhưng lại hiện diện mỗi ngày trong cơ thể bạn. Cùng khám phá mối quan hệ giữa axit uric và bệnh gout trong bài viết sau. Từ đó, bạn có thể chủ động kiểm soát và ngăn chặn nguy cơ từ sớm.

Axit uric là gì? Vì sao lại gây bệnh?

Axit uric là một loại chất thải tự nhiên được tạo ra khi cơ thể phân hủy purin – một hợp chất có trong nhiều loại thực phẩm như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật, rượu bia và nước ngọt có gas.

Bình thường, axit uric sẽ hòa tan trong máu, được thận lọc và đào thải qua nước tiểu. Nhưng khi lượng axit uric sản sinh quá nhiều hoặc thận không lọc được hết, nó sẽ tích tụ lại trong máu.

Khi nồng độ axit uric trong máu cao hơn mức cho phép, chúng có thể kết tinh thành tinh thể urat sắc nhọn, lắng đọng ở các khớp – và đó chính là nguồn gốc của bệnh gout.

Bệnh gout là gì? Tại sao gọi là “bệnh của nhà giàu”?

Gout là một dạng viêm khớp mãn tính do tinh thể axit uric tích tụ trong các khớp. Căn bệnh này từng được mệnh danh là “bệnh của vua chúa” vì thường xảy ra ở những người ăn uống dư thừa, đặc biệt là nhiều thịt và rượu bia.

Những biểu hiện điển hình của bệnh gout

• Đau dữ dội, thường xuất hiện đột ngột vào ban đêm.
• Sưng đỏ, nóng rát ở các khớp – thường là ngón chân cái, mắt cá chân, đầu gối.
• Khớp trở nên cứng và khó cử động.
• Cảm giác mệt mỏi, có thể kèm sốt nhẹ.

Cơn gout cấp thường kéo dài vài giờ đến vài ngày, nhưng nếu không kiểm soát, bệnh có thể tái phát nhiều lần, gây biến dạng khớp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày.

Mối quan hệ giữa axit uric và bệnh gout: Nhỏ nhưng “có võ”

Axit uric không gây bệnh nếu ở mức ổn định. Nhưng khi chỉ số này tăng cao (trên 7.0 mg/dL đối với nam và 6.0 mg/dL đối với nữ), bạn đã bước vào vùng nguy cơ cao bị gout.

Tinh thể axit uric ưu tiên lắng đọng tại các vị trí xa tim và có nhiệt độ thấp như khớp ngón chân. Một khi đã tích tụ đủ lâu, cơ thể sẽ phản ứng như bị dị vật tấn công – tạo ra các phản ứng viêm cấp tính, gây đau dữ dội.

Gout không chỉ là vấn đề của khớp. Nồng độ axit uric cao còn liên quan đến các bệnh lý khác như huyết áp cao, tiểu đường, bệnh tim mạch và suy thận.

Làm sao để kiểm soát axit uric hiệu quả?

Câu trả lời nằm ở chế độ ăn uống và lối sống. Bạn hoàn toàn có thể kiểm soát nồng độ axit uric và phòng ngừa gout nếu thực hiện những nguyên tắc dưới đây:

1. Điều chỉnh chế độ ăn uống

• Hạn chế: Thịt đỏ, nội tạng, hải sản, rượu bia, nước ngọt, đồ chiên nhiều dầu.
• Tăng cường: Rau xanh, trái cây tươi (đặc biệt là cherry, cam, bưởi), ngũ cốc nguyên hạt, sữa ít béo.
• Uống đủ nước: Ít nhất 2–3 lít/ngày để giúp thận đào thải axit uric hiệu quả.

2. Duy trì cân nặng hợp lý

• Thừa cân làm tăng sản xuất axit uric và giảm khả năng bài tiết.
• Hãy tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút/ngày với các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội.

3. Hạn chế stress và thức khuya

• Căng thẳng kéo dài làm rối loạn chuyển hóa, tăng nguy cơ viêm và đau khớp.

4. Theo dõi sức khỏe định kỳ

• Xét nghiệm máu để kiểm tra chỉ số axit uric ít nhất 1–2 lần/năm.
• Nếu có dấu hiệu sưng đau bất thường ở khớp, cần đi khám sớm để chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Axit uric giống như một “kẻ thù thầm lặng” – khi chưa gây đau, ta thường không để ý, nhưng một khi gout bùng phát, sẽ để lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Đừng để đến khi phải chống chọi với từng cơn đau mới tìm cách thay đổi. Hiểu rõ mối quan hệ giữa axit uric và bệnh gout chính là chìa khóa để bảo vệ khớp và sống khỏe mỗi ngày.

Tìm hiểu thêm 👇

https://thuocbokhop.com/benh-gout-co-can-tranh-an-ca-khong/

https://thuocbokhop.com/tim-hieu-ve-tinh-trang-acid-uric-mau-cao/

https://thuocbokhop.com/benh-gout-va-nhung-bien-chung-can-de-phong/